เครื่องผลิตออกซิเจน (Oxygen Concentrator) เป็นอุปกรณ์ทางการแพทย์ชนิดหนึ่ง ที่ถูกออกแบบมาเพื่อผลิตก๊าซออกซิเจนให้กับผู้ป่วยที่มีปัญหาด้านการหายใจ ให้ผู้ป่วยเหล่านั้นสามารถหายใจได้อย่างสะดวกและเป็นปกติที่สุด
โดยการทำงานของเครื่องผลิตออกซิเจนนั้นจะอาศัยหลักการ Pressure Swing Adsorption (PSA) ซึ่งเป็นการใช้ซีโอไลท์ (Zeolite) ในการดูดซับไนโตรเจนออกมาจากอากาศที่มีความดันสูง โดยไนโตรเจนเหล่านั้นจะไปยึดติดกับผิวของซีโอไลท์ เนื่องจากซีโอไลท์นั้นมีพื้นผิวที่ใหญ่ อีกทั้งพื้นผิวเหล่านี้ ยังมีความสามารถในการดูดซับก๊าซได้เป็นจำนวนมาก จึงทำให้เมื่อความดันของไนโตรเจนนั้นต่ำลง มันก็จะถูกปล่อยออกมาพร้อมกับออกซิเจนที่มีความบริสุทธิ์ ประมาณ 96%
โดยเฉพาะในปัจจุบันที่สถานการณ์ในประเทศของเรานั้นมีการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด -19 ซึ่งเป็นเชื้อไวรัสที่เกี่ยวข้องกับระบบทางเดินหายใจ โดยผู้ที่ติดเชื้อไวรัสนี้จะมีอาการที่ผิดปกติของระบบหายใจ ทำให้เครื่องผลิตออกซิเจนนั้นเป็นอุปกรณ์ทางการแพทย์ที่ทุกคนต้องการกันได้อย่างมาก
เครื่องผลิตออกซิเจนนั้น มีอยู่ด้วยกัน 2 ประเภทหลัก ๆ ดังนี้
- Continuous Flow Portable Oxygen Concentrators
เป็นเครื่องผลิตออกซิเจนที่ได้รับความนิยมมากที่สุด เนื่องจากมันเป็นเครื่องผลิตออกซิเจนที่มีขนาดเล็ก น้ำหนักเบา จึงทำให้มันสามารถพกพาไปได้ทุกที่ อีกทั้งเครื่องผลิตออกซิเจนประเภทนี้ยังสามารถผลิตก๊าซออกซิเจนออกมาได้ในปริมาณมากและรวดเร็ว ประมาณ 3 – 5 ลิตรต่อนาที ซึ่งเป็นระดับของออกซิเจนที่เพียงพอต่อการใช้งานในแต่ละวัน
- Pulse Dose Portable Concentrators
เป็นเครื่องผลิตออกซิเจนที่มีหลักการในการทำงาน โดยการค่อย ๆ ผลิตก๊าซออกซิเจนลำเลียงออกมาเรื่อย ๆ ประมาณ 450 – 1,250 มิลลิลิตรต่อนาที ในระยะเวลาสั้น ๆ มันจึงเป็นเครื่องผลิตออกซิเจนที่เหมาะสำหรับผู้ป่วยที่ต้องการออกซิเจนไม่มาก