มอเตอร์กันระเบิด (Explosion Proof Motor) เป็นมอเตอร์ไฟฟ้าชนิดหนึ่งที่มีความสำคัญกับโรงงานอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องกับสารเคมีเป็นอย่างมาก เนื่องจากสารเคมีเป็นสารที่มีความอันตราย อีกทั้งสารเคมีบางชนิดก็มีคุณสมบัติที่ทำให้เกิดประกายไฟได้ ซึ่งถ้าหากประกายไฟเหล่านี้ไปสัมผัสกับวัตถุไวไฟภายในโรงงานอุตสาหกรรมเมื่อใด ก็อาจจะส่งผลทำให้เกิดการระเบิดขึ้นมาภายในโรงงานอุตสาหกรรมได้
โดยโครงสร้างของมอเตอร์กันระเบิดนั้น คือ มันจะมีโครงสร้างของผิวที่ปิดสนิท ซึ่งก็มีทั้งแบบที่เป็นสายไฟเข้า และส่วนที่เป็นการขับเคลื่อนมอเตอร์ โดยมันเป็นมอเตอร์ที่ถูกออกแบบมาให้มีขนาดที่หนาเป็นพิเศษ เพื่อให้สามารถทนทานต่อการติดไฟจากภายในของเครื่องจักร และอุปกรณ์ทางไฟฟ้าอื่น ๆ ได้
โดยพื้นที่ภายในโรงงานอุตสาหกรรมที่ควรค่าแก่การติดตั้งมอเตอร์กันระเบิดนั้น มีอยู่ด้วยกัน 3 พื้นที่ ดังนี้
- Zone 0
เป็นบริเวณของพื้นที่ที่มีการอัดแน่นของก๊าซประเภทอันตรายสูงสุด หรือพูดอีกอย่างก็คือ มันเป็นพื้นที่ที่เสี่ยงต่อการเกิดระเบิดได้ตลอดเวลา เช่น พื้นที่งานที่เกี่ยวข้องกับของเหลวติดไฟหรือแก๊ส ถังเก็บน้ำมันเชื้อเพลิง โดยมันเป็นพื้นที่ไม่ได้รับอนุญาตให้มีการติดตั้งมอเตอร์ใด ๆ ทั้งสิ้น
- Zone 1
เป็นบริเวณของพื้นที่ที่มีก๊าซไวไฟกระจายตัวอยู่ โดยก๊าซพวกนี้จะเกิดขึ้นจากการทำงานตามปกติภายในโรงงานอุตสาหกรรม เช่น บริเวณพื้นที่ที่มีการติดตั้งท่อส่งก๊าซไวไฟ ซึ่งชนิดของมอเตอร์ที่สามารถใช้งานได้ภายในพื้นที่นี้ ได้แก่ Ex e และ Ex d
- Zone 2
เป็นบริเวณของพื้นที่ที่มีก๊าซไวไฟกระจายตัวอยู่บ้าง แต่จะเป็นการกระจายตัวออกมาเป็นครั้งคราวในระยะเวลาสั้น ๆ หรือ อาจจะเกิดขึ้นนาน ๆ ครั้ง โดยชนิดของมอเตอร์ที่สามารถใช้งานภายในพื้นที่นี้ได้ ได้แก่ EX, Ex e และ Ex d