งานระบบไฟฟ้าเป็นหัวใจสำคัญของอาคารทุกประเภท แต่การติดตั้งและดัดแปลงใด ๆ จะต้องอยู่ภายใต้การกำกับดูแลของ กฎหมายควบคุมอาคาร อย่างเคร่งครัด เพื่อความปลอดภัยต่อชีวิตและทรัพย์สินของผู้ใช้งาน บทความนี้จะสรุปหลักการสำคัญที่ผู้เกี่ยวข้องต้องทำความเข้าใจ

1. กฎหมายควบคุมอาคารคืออะไร?

กฎหมายควบคุมอาคาร มีเป้าหมายหลักในการกำกับดูแลการก่อสร้าง ดัดแปลง รื้อถอน เคลื่อนย้าย และการใช้หรือเปลี่ยนการใช้อาคาร เพื่อให้มั่นใจว่าอาคารนั้นมีความแข็งแรง ปลอดภัยต่อสาธารณะ และมีมาตรฐานด้านสุขลักษณะ อัคคีภัย และการจัดการพลังงาน

กฎหมายที่เกี่ยวข้องโดยตรงคือ พระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522 และกฎกระทรวงที่ออกตามมา ซึ่งรวมถึงมาตรฐานที่เกี่ยวข้องกับงานระบบต่าง ๆ ภายในอาคาร

2. งานระบบไฟฟ้าในมุมมองของกฎหมายควบคุมอาคาร

แม้ว่ากฎหมายควบคุมอาคารจะไม่ได้ลงรายละเอียดทางเทคนิคของการติดตั้งไฟฟ้าทั้งหมด (ซึ่งจะอ้างอิงถึงมาตรฐานของการไฟฟ้านครหลวง/ส่วนภูมิภาค และ วสท. เป็นหลัก) แต่ก็มีบทบาทสำคัญในการควบคุม ความปลอดภัยและการขออนุญาต ดังนี้:

2.1 การขออนุญาตและการดัดแปลง

อาคารขนาดใหญ่พิเศษ: อาคารที่มีพื้นที่รวมเกิน 10,000 ตารางเมตร หรืออาคารสูง อาคารเหล่านี้ต้องมี วิศวกรไฟฟ้า ระดับสามัญวิศวกรเป็นผู้ควบคุมงาน และจะต้องมีการตรวจสอบระบบไฟฟ้าอย่างเข้มงวดก่อนใช้งาน
การดัดแปลงระบบ: หากมีการดัดแปลงระบบไฟฟ้าขนาดใหญ่ที่เกี่ยวข้องกับการเพิ่มโหลด หรือเปลี่ยนตำแหน่งมิเตอร์หลัก อาจถือเป็นการ ดัดแปลงอาคาร ที่ต้องยื่นขออนุญาตต่อเจ้าพนักงานท้องถิ่นก่อนเริ่มงาน

2.2 มาตรฐานความปลอดภัย

กฎหมายควบคุมอาคารกำหนดให้มีการจัดเตรียมระบบที่เกี่ยวข้องกับความปลอดภัยด้านไฟฟ้าและอัคคีภัย เช่น:

ทางหนีไฟและแสงสว่างฉุกเฉิน: กำหนดให้ต้องมี ระบบไฟฟ้าสำรอง (Emergency Lighting) ในอาคารสาธารณะ อาคารสูง และอาคารขนาดใหญ่ เพื่อให้สามารถหนีภัยได้เมื่อไฟฟ้าหลักดับ
ระบบป้องกันฟ้าผ่า: อาคารสูงและอาคารขนาดใหญ่บางประเภทต้องมีการติดตั้ง ระบบป้องกันฟ้าผ่า ตามมาตรฐานกำหนด
ระบบดับเพลิง: แม้ไม่ใช่ระบบไฟฟ้าโดยตรง แต่การทำงานของ ปั๊มดับเพลิง และ ระบบแจ้งเหตุเพลิงไหม้ ล้วนต้องพึ่งพาระบบไฟฟ้าที่ได้มาตรฐานและมีแหล่งจ่ายไฟฟ้าสำรองที่เชื่อถือได้

3. มาตรฐานวิชาชีพและบทบาทของผู้รับเหมา

เพื่อปฏิบัติตามกฎหมายควบคุมอาคาร ผู้รับเหมางานระบบไฟฟ้าต้องให้ความสำคัญกับ มาตรฐานทางวิชาชีพ ดังนี้:

อ้างอิงมาตรฐาน วสท.: การติดตั้งระบบไฟฟ้าภายในอาคารต้องเป็นไปตาม มาตรฐานการติดตั้งทางไฟฟ้าสำหรับประเทศไทย ที่ออกโดยวิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย (วสท.) ซึ่งเป็นมาตรฐานที่ถูกอ้างอิงโดยกฎกระทรวงและหน่วยงานราชการ
ผู้ควบคุมงาน (วิศวกร): งานระบบไฟฟ้าบางประเภทต้องมี วิศวกรไฟฟ้า ที่มีใบอนุญาตเป็นผู้คำนวณ ออกแบบ และควบคุมงานอย่างใกล้ชิด
การทดสอบและรับรอง: ก่อนการใช้งานจริง ระบบไฟฟ้าจะต้องได้รับการ ทดสอบ (Testing) และ รับรอง (Commissioning) โดยวิศวกรผู้เชี่ยวชาญ และจัดทำรายงานเพื่อใช้ในการขออนุญาตใช้หรือขอใบรับรองอาคาร (อ.6)

4. สรุป

การมองข้ามกฎหมายควบคุมอาคารและมาตรฐานการติดตั้งทางไฟฟ้า ไม่เพียงแต่เสี่ยงต่อการถูกสั่งระงับการใช้หรือปรับเท่านั้น แต่ยังเป็นภัยคุกคามร้ายแรงต่อผู้ใช้อาคารด้วย ดังนั้น การออกแบบและติดตั้งระบบไฟฟ้าที่สอดคล้องกับมาตรฐานและกฎหมาย จึงเป็นสิ่งที่ไม่สามารถละเลยได้ และถือเป็นความรับผิดชอบสูงสุดของผู้รับเหมาและเจ้าของโครงการ

#ช่างไฟดอทคอม บริการงานซ่อมบำรุงระบบไฟฟ้า ไฟฟ้ากำลัง งานออกแบบติดตั้ง ครบจบ