การคำนวณค่าไฟรั่วจะต้องแปลงกระแสไฟฟ้า (แอมป์) ให้เป็นพลังงานไฟฟ้า (หน่วย หรือ kWh) ก่อน ซึ่งจะขึ้นอยู่กับปัจจัยหลักๆ ดังนี้:
- แรงดันไฟฟ้า (Voltage, V): สำหรับบ้านเรือนทั่วไปในประเทศไทย แรงดันไฟฟ้าปกติคือ 220 โวลต์ (สำหรับระบบ 1 เฟส)
- กระแสไฟฟ้ารั่ว (Current, I): ในที่นี้คือ 1 แอมป์ (A)
- เวลาที่ไฟรั่ว (Time, t): ไฟรั่วเกิดขึ้นต่อเนื่องนานเท่าใด (เป็นชั่วโมง)
- อัตราค่าไฟฟ้าต่อหน่วย (บาท/หน่วย): อัตรานี้จะแตกต่างกันไปตามประเภทผู้ใช้ไฟฟ้า (บ้านอยู่อาศัย, กิจการขนาดเล็ก ฯลฯ) และปริมาณการใช้ไฟฟ้าที่รวมกับค่า Ft และภาษีมูลค่าเพิ่ม
สูตรการคำนวณพลังงานไฟฟ้า (หน่วย หรือ kWh):
พลังงานไฟฟ้า (วัตต์-ชั่วโมง, Wh) = กำลังไฟฟ้า (วัตต์, W) x เวลา (ชั่วโมง, h) พลังงานไฟฟ้า (หน่วย, kWh) = พลังงานไฟฟ้า (วัตต์-ชั่วโมง, Wh) / 1,000
และกำลังไฟฟ้า (วัตต์, W) = แรงดันไฟฟ้า (V) x กระแสไฟฟ้า (A) สำหรับไฟฟ้ากระแสสลับ (AC) แบบ 1 เฟส (ในกรณีของไฟฟ้ากระแสสลับจริง ๆ จะมีค่า Power Factor เข้ามาเกี่ยวข้องด้วย แต่สำหรับการประมาณค่าไฟรั่วที่เกิดจากการลงกราวด์โดยตรง มักจะประมาณด้วย P=V×I ได้)
ดังนั้น สูตรในการคำนวณพลังงานไฟฟ้าที่รั่วออกมาเป็นหน่วย (kWh) คือ:
หน่วย (kWh)=1000แรงดันไฟฟ้า (V)×กระแสไฟฟ้ารั่ว (A)×เวลาที่ไฟรั่ว (ชั่วโมง)
ตัวอย่างการคำนวณสำหรับไฟรั่ว 1 แอมป์:
สมมติให้:
- แรงดันไฟฟ้า (V) = 220 โวลต์ (สำหรับระบบไฟบ้าน 1 เฟส)
- กระแสไฟฟ้ารั่ว (I) = 1 แอมป์
- เวลาที่ไฟรั่วต่อเนื่องตลอด 1 เดือน (30 วัน) = 24 ชั่วโมง/วัน×30 วัน=720 ชั่วโมง
คำนวณหน่วยไฟฟ้าที่รั่ว: หน่วย (kWh)=1000220 V×1 A×720 ชั่วโมง หน่วย (kWh)=1000158,400=158.4 หน่วย (kWh)
การคำนวณค่าไฟ:
เมื่อได้จำนวนหน่วยแล้ว เราต้องนำไปคูณกับอัตราค่าไฟฟ้าต่อหน่วย ซึ่งจะแตกต่างกันไปตามประเภทของผู้ใช้ไฟฟ้าและปริมาณการใช้ไฟฟ้าทั้งหมด (รวมกับไฟรั่ว) เนื่องจากอัตราค่าไฟเป็นแบบขั้นบันได
ตัวอย่างอัตราค่าไฟฟ้าสำหรับบ้านอยู่อาศัย (อ้างอิงอัตราปกติ ณ ปัจจุบัน ซึ่งอาจมีการเปลี่ยนแปลง):
- 1-150 หน่วยแรก: ประมาณ 3.24 บาท/หน่วย
- 151-400 หน่วย: ประมาณ 4.22 บาท/หน่วย
- เกิน 400 หน่วย: ประมาณ 4.42 บาท/หน่วย
- ยังมีค่าบริการรายเดือนและค่า Ft (ค่าเชื้อเพลิงและค่าใช้จ่ายในการผลิตไฟฟ้าอัตโนมัติ) และภาษีมูลค่าเพิ่ม 7% ที่ต้องนำมารวมด้วย
สมมติให้ค่าไฟเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 4 บาทต่อหน่วย (รวมค่า Ft และ VAT โดยประมาณ)
ค่าไฟที่ต้องจ่ายจากการรั่ว 1 แอมป์ต่อเดือน: ค่าไฟ=158.4 หน่วย×4 บาท/หน่วย=633.6 บาท
ดังนั้น ถ้าไฟรั่ว 1 แอมป์ ตลอด 1 เดือน จะทำให้คุณต้องจ่ายค่าไฟเพิ่มขึ้นประมาณ 633.6 บาท (ยังไม่รวมค่าบริการรายเดือน ค่า Ft และ VAT ที่คิดเป็นอัตราก้าวหน้า)
หมายเหตุสำคัญ:
- 1 แอมป์ เป็นกระแสไฟฟ้ารั่วที่สูงมากและอันตรายมาก: การไฟรั่วในระดับ 1 แอมป์ ถือเป็นอันตรายร้ายแรงที่สามารถทำให้เกิดไฟไหม้ หรือทำให้ผู้ที่สัมผัสถูกไฟดูดถึงแก่ชีวิตได้ทันที มิเตอร์ไฟฟ้าและเบรกเกอร์ป้องกันไฟรั่ว (RCD/RCBO) ควรจะทำงานตัดไฟไปแล้วหากเกิดการรั่วในระดับนี้
- ค่า Power Factor: ในการคำนวณทางไฟฟ้าที่ซับซ้อนกว่านี้ โดยเฉพาะในระบบไฟฟ้ากระแสสลับ จะต้องพิจารณา Power Factor (PF) ด้วย ซึ่งเป็นตัวบอกประสิทธิภาพของการใช้พลังงาน ยิ่ง PF ต่ำ การสิ้นเปลืองพลังงานยิ่งสูง แต่สำหรับการรั่วลงกราวด์ที่เกิดการลัดวงจรโดยตรง มักจะถือว่า PF ใกล้เคียง 1
- การตรวจสอบไฟรั่ว: หากสงสัยว่ามีไฟรั่ว ควรรีบติดต่อช่างไฟฟ้าผู้ชำนาญการทันที ไม่ควรพยายามตรวจสอบหรือแก้ไขด้วยตัวเอง
บริการงานระบบไฟฟ้า #ช่างไฟดอทคอม
ขั้นตอนการใช้บริการ
แอดไลน์ > แจ้งปัญหา > รอราคา > ตกลงราคา > รับบริการ
ไฟรั่วต้องเสียค่าไฟเท่าไร, ไฟรั่ว1แอมป์จะเสียค่าไฟ, ไฟรั่วค่าไฟแพง