เจาะลึก “ปั๊มจุ่ม (Submersible Pump)” หรือ “ไดโว่”: ฮีโร่ใต้น้ำที่ทุกบ้านควรมี
เมื่อเข้าสู่ฤดูฝน หรือเมื่อต้องการถ่ายน้ำออกจากบ่อปลา อุปกรณ์หนึ่งที่มักถูกนึกถึงเป็นอันดับแรกคือ “ปั๊มจุ่ม” หรือที่เราเรียกติดปากกันว่า “ไดโว่” นั่นเอง แต่คุณรู้หรือไม่ว่าปั๊มชนิดนี้มีกี่แบบ และควรเลือกใช้อย่างไรให้เหมาะกับงาน? บทความนี้มีคำตอบครับ
ปั๊มจุ่ม (Submersible Pump) คืออะไร?
ปั๊มจุ่ม คือปั๊มน้ำชนิดที่ตัวมอเตอร์และใบพัดถูกออกแบบมาให้ “แช่อยู่ในน้ำ” ได้ทั้งตัว โดยมีระบบซีลกันน้ำ (Mechanical Seal) ที่ปิดสนิทเพื่อป้องกันความเสียหายต่อระบบไฟฟ้า
หลักการทำงานของมันต่างจากปั๊มน้ำอัตโนมัติบนบก เพราะปั๊มจุ่มจะใช้การ “ผลักน้ำ” ขึ้นสู่ที่สูง (แทนการดูด) ซึ่งมีข้อดีคือไม่ต้องล่อน้ำ (Priming) และให้แรงดันน้ำที่สม่ำเสมอ
ประเภทของปั๊มจุ่ม: เลือกผิด ชีวิตเปลี่ยน
ปั๊มจุ่มในท้องตลาดแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลักตามลักษณะการใช้งาน หากเลือกผิดอาจทำให้ปั๊มอุดตันหรือพังเสียหายได้
1. ปั๊มจุ่มสำหรับ “น้ำสะอาด” (Clean Water Pump)
- ลักษณะ: รูตะแกรงตรงฐานจะถี่และเล็ก
- การใช้งาน: เหมาะกับการสูบน้ำประปา ถ่ายน้ำตู้ปลา น้ำพุ หรือสูบน้ำท่วมขังที่ไม่มีขยะเจือปน
- ข้อดี: มักมีขนาดกะทัดรัด น้ำหนักเบา (บอดี้มักเป็นพลาสติกหรือสเตนเลส)
2. ปั๊มจุ่มสำหรับ “น้ำเสีย/น้ำโคลน” (Dirty Water/Sewage Pump)
- ลักษณะ: ฐานปั๊มจะยกสูง มีรูตะแกรงกว้าง เพื่อให้เศษตะกอนลอดผ่านได้
- การใช้งาน: เหมาะสำหรับงานก่อสร้าง สูบน้ำท่วมที่มีขยะ งานเกษตร หรือบ่อบำบัดน้ำเสีย
- ข้อดี: ใบพัดมีความแข็งแรงสูง ตัดเศษวัสดุเล็กๆ ได้ ทนทานกว่า (บอดี้มักเป็นเหล็กหล่อ)
4 ปัจจัยต้องดู ก่อนตัดสินใจซื้อ
เพื่อให้ได้ปั๊มที่คุ้มค่าและตรงโจทย์ ต้องดูสเปก 4 ข้อนี้ครับ:
- ระยะส่งสูง (Head): คือความสูงที่ปั๊มสามารถดันน้ำขึ้นไปได้ (หน่วยเป็นเมตร) เช่น หากคุณต้องการสูบน้ำจากบ่อลึก 3 เมตรขึ้นมาบนพื้นดิน คุณต้องเลือกปั๊มที่มีค่า Head มากกว่า 3 เมตร (ควรเผื่อไว้สัก 30-50% เพื่อแรงดันที่ดี)
- ปริมาณน้ำ (Flow Rate): คือความเร็วในการสูบ (ลิตร/นาที) หากต้องการสูบน้ำท่วมขังให้แห้งไวๆ ต้องเลือกที่มี Flow Rate สูงๆ
- ระบบลูกลอย (Float Switch): สำคัญมาก! ควรเลือกรุ่นที่มีลูกลอย เพราะเมื่อน้ำแห้ง ลูกลอยจะตกลงและสั่งตัดการทำงานของมอเตอร์อัตโนมัติ ป้องกันมอเตอร์ไหม้จากการทำงานตัวเปล่า
- วัสดุตัวเรือน:
- พลาสติก: ราคาถูก ไม่เป็นสนิม เหมาะกับงานเล็กๆ ในบ้าน
- สเตนเลส/เหล็กหล่อ: ทนทานต่องานหนัก ทนการกัดกร่อน เหมาะกับงานเกษตรหรืออุตสาหกรรม
ข้อควรระวังในการใช้งาน (Do’s and Don’ts)
กฎเหล็ก: ห้ามเปิดปั๊มทำงานโดยไม่มีน้ำ (Dry Run) เด็ดขาด เพราะความร้อนจะสะสมจนมอเตอร์ไหม้ได้ภายในเวลาไม่กี่นาที
- ห้ามดึงสายไฟ: เวลาจะยกปั๊มขึ้นจากน้ำ ห้ามดึงที่สายไฟเด็ดขาด เพราะอาจทำให้ขั้วสายไฟขาดในและเกิดไฟรั่วได้ ให้ใช้เชือกผูกที่หูหิ้วแล้วดึงขึ้นมา
- ติดตั้งเบรกเกอร์กันดูด: เนื่องจากเป็นอุปกรณ์ไฟฟ้าที่แช่น้ำ ความปลอดภัยต้องมาเป็นอันดับหนึ่ง ควรต่อผ่านเบรกเกอร์กันดูด (RCBO) เสมอ
- การล้างทำความสะอาด: หลังใช้งานกับน้ำโคลนหรือน้ำเค็ม ควรเปิดปั๊มในถังน้ำสะอาดเพื่อล้างคราบสกปรกภายในเครื่องก่อนเก็บ
บทสรุป
ปั๊มจุ่ม เป็นเครื่องมือสารพัดประโยชน์ที่ควรมีติดบ้านไว้ ไม่ว่าจะเพื่อรับมือกับน้ำท่วมฉับพลัน หรือเพื่องานอดิเรกอย่างการเลี้ยงปลา การเลือกซื้อที่ถูกต้องโดยดูจากประเภทน้ำและระยะส่ง (Head) รวมถึงการใช้งานอย่างถูกวิธี จะช่วยยืดอายุการใช้งานของปั๊มให้อยู่คู่บ้านคุณไปได้อีกนาน
#ช่างไฟดอทคอม บริการงานซ่อมบำรุงระบบไฟฟ้า ไฟฟ้ากำลัง งานออกแบบติดตั้ง ครบจบ
ขั้นตอนการใช้บริการ
แอดไลน์ > แจ้งปัญหา > รอราคา > ตกลงราคา > รับบริการ
