
มาตรฐานความสว่างภายในอาคารเป็นปัจจัยสำคัญที่ส่งผลโดยตรงต่อสุขภาพ การมองเห็น และประสิทธิภาพในการทำงานหรือการใช้ชีวิตประจำวันของผู้อยู่อาศัยในพื้นที่นั้น ๆ หน่วยงานหลักที่เกี่ยวข้องกับการกำหนดเกณฑ์ความสว่างเพื่อสุขอนามัยของประชาชนในประเทศไทย คือ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข และสำหรับสถานที่ทำงาน จะเกี่ยวข้องกับ กรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน
บทบาทของกรมอนามัยในการกำหนดมาตรฐานแสงสว่าง
กรมอนามัยมีบทบาทหลักในการส่งเสริมและควบคุมด้านอนามัยสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะอย่างยิ่งการออกข้อกำหนดหรือคำแนะนำเพื่อให้เกิดสภาพแวดล้อมที่ถูกสุขลักษณะ ซึ่งรวมถึงเรื่องของแสงสว่างด้วย
ข้อกำหนดของกรมอนามัยที่เด่นชัดและมีผลบังคับใช้เกี่ยวข้องกับ สถานที่จำหน่ายอาหาร (ร้านอาหาร โรงอาหาร ฯลฯ) ซึ่งกำหนดค่าความเข้มของแสงสว่างขั้นต่ำเพื่อสุขลักษณะและความปลอดภัยของอาหาร โดยมีรายละเอียดตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข (อ้างอิงจากแหล่งข้อมูล):
บริเวณพื้นที่ | ค่าความสว่างขั้นต่ำ (ลักซ์, Lux) |
พื้นที่ปฏิบัติงานเตรียมวัตถุดิบ ปรุง ประกอบอาหาร | ไม่น้อยกว่า 300 ลักซ์ |
พื้นที่จำหน่ายอาหาร จัดวางอาหารแบบบริการตนเอง (บุฟเฟต์) | ไม่น้อยกว่า 215 ลักซ์ |
พื้นที่ทำการล้าง และเก็บภาชนะอุปกรณ์ | ไม่น้อยกว่า 300 ลักซ์ |
ห้องแช่เย็น และห้องเก็บอาหารแห้ง | ไม่น้อยกว่า 100 ลักซ์ |
ห้องส้วม | ไม่น้อยกว่า 100 ลักซ์ |
นอกจากนี้ ยังมีการกำหนดให้การติดตั้งหลอดไฟควรเป็นแบบแสงธรรมชาติกลางวัน (Day light) ที่ได้มาตรฐาน เพื่อให้สีของอาหารและสภาพแวดล้อมไม่ผิดเพี้ยน ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญต่อการประเมินคุณภาพอาหารและการสุขาภิบาล
มาตรฐานความสว่างในสถานที่ทำงาน (กรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน)
แม้ว่ากรมอนามัยจะมุ่งเน้นด้านสุขอนามัย แต่ในบริบทของ สถานที่ทำงาน กฎหมายที่ใช้บังคับโดยตรงคือ ประกาศกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน เรื่อง มาตรฐานความเข้มของแสงสว่าง ซึ่งออกตามกฎกระทรวงกำหนดมาตรฐานในการบริหาร จัดการ และดำเนินการด้านความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสภาพแวดล้อมในการทำงานเกี่ยวกับความร้อน แสงสว่าง และเสียง พ.ศ. 2559
มาตรฐานนี้กำหนดค่าเฉลี่ยความเข้มของแสงสว่างขั้นต่ำ (ลักซ์) สำหรับพื้นที่ต่าง ๆ เพื่อให้ลูกจ้างปฏิบัติงานได้อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ ตัวอย่างค่ามาตรฐานที่สำคัญ ได้แก่:
บริเวณพื้นที่/ลักษณะงาน | ค่าเฉลี่ยความสว่างขั้นต่ำ (ลักซ์, Lux) |
ลานจอดรถ, ทางเดิน, บันได | 50 ลักซ์ |
ห้องน้ำ, ห้องสุขา | 100 ลักซ์ |
คลังสินค้า, โกดังเก็บของ | 200 ลักซ์ |
ห้องฝึกอบรม, ห้องประชุม, โรงอาหาร | 300 ลักซ์ |
ออฟฟิศ, ห้องทำงานสำนักงานที่ใช้คอมพิวเตอร์ | 500 ลักซ์ |
งานที่ต้องใช้สายตามาก (เช่น งานตรวจสอบละเอียด) | 1,000 ลักซ์ ขึ้นไป (ตามลักษณะงาน) |
สรุปความสำคัญของมาตรฐานความสว่าง
การปฏิบัติตามมาตรฐานความสว่างที่กำหนดโดยหน่วยงานของรัฐ เช่น กรมอนามัยและกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน มีความสำคัญในหลายด้าน:
- ความปลอดภัยและสุขอนามัย: ความสว่างที่เพียงพอช่วยลดโอกาสการเกิดอุบัติเหตุจากการมองไม่เห็น และในพื้นที่ที่เกี่ยวข้องกับอาหารก็ช่วยให้มั่นใจในความสะอาดและคุณภาพ
- ประสิทธิภาพการทำงาน: ระดับแสงสว่างที่เหมาะสม (ไม่สว่างจ้าเกินไปและไม่มืดเกินไป) ช่วยลดอาการเมื่อยล้าทางสายตา (Eye Strain) ทำให้สามารถทำงานที่ต้องใช้สายตาละเอียดได้อย่างต่อเนื่อง
- การปฏิบัติตามกฎหมาย: การติดตั้งระบบแสงสว่างที่ได้ตามมาตรฐานความเข้มแสงสว่างที่กฎหมายกำหนด ถือเป็นการปฏิบัติตามข้อกำหนดด้านอาชีวอนามัยและอนามัยสิ่งแวดล้อม
- คุณภาพชีวิต: แสงสว่างที่เหมาะสมต่อการใช้งานในแต่ละพื้นที่ส่งเสริมให้ผู้ใช้งานรู้สึกสะดวกสบายและมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นในการทำกิจกรรมต่าง ๆ
#ช่างไฟดอทคอม บริการงานซ่อมบำรุงระบบไฟฟ้า ไฟฟ้ากำลัง งานออกแบบติดตั้ง ครบจบ
ขั้นตอนการใช้บริการ
แอดไลน์ > แจ้งปัญหา > รอราคา > ตกลงราคา > รับบริการ


HOTLINE-061-417-5732
https://www.facebook.com/changfidotcom
Line: @changfi
มาตรฐานความสว่างอาคาร, ตัวอย่างค่าความสว่างอาคาร, ค่าความสว่างการทำงาน